Łojotokowe zapalenie skóry u dziecka. Lekarz tłumaczy, jak z tym postępować
Wiele niemowląt ma na główce tzw. ciemieniuchę, czyli żółtawe, łuszczące się strupki między włoskami. Tak objawia się łojotokowe zapalenie skóry. To zjawisko fizjologiczne, które, odpowiednio pielęgnowane, zwykle znika samoistnie w przeciągu kilku miesięcy, najwyżej kilku pierwszych lat życia dziecka.
Jednak, by przeminęło bez żadnych komplikacji, konieczna jest właściwa higiena i pielęgnacja. Jak dbać o skórę głowy dziecka, wyjaśnia lekarz pediatra.
Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci, czyli ciemieniucha
Ciemieniucha (łac. dermatitis seborrhoica neonatorum), inaczej czepiec kołyskowy, to łojotokowe zapalenie skóry, które dotyka niemowlęta, najczęściej w pierwszych tygodniach lub miesiącach życia. Objawia się żółtawymi, tłustymi łuskami lub strupkami na owłosionej skórze głowy. W niektórych przypadkach może wystąpić również na brwiach, za uszami, a nawet w okolicach nosa czy pachwin.
Takie zmiany na główce dziecka są wynikiem nadmiernej produkcji łoju przez gruczoły łojowe niemowlęcia, co powoduje gromadzenie się martwego naskórka na skórze głowy. Ta produkcja łoju może być wzmożona na skutek działania hormonów matki, przekazanych dziecku przez łożysko oraz w wyniku niedojrzałości skóry niemowlęcia – potrzebuje ona czasu, aby się w pełni wyregulować.
Czy ciemieniuchę należy leczyć?
Temat łojotokowego zapalenia skóry u niemowląt (ŁZS) poruszył na swoim profilu na Instagramie pediatra dr Wojciech Feleszko (@dr_feleszko). Wyjaśnia, jak należy dbać o skórę główki dziecka:
- regularne myć głowę delikatnymi szamponami przeznaczonymi do skóry wrażliwej,
- stosować preparaty, które nawilżają i łagodzą podrażnienia,
- delikatnie usuwać łuski za pomocą miękkiej szczotki po kąpieli,
- w razie potrzeby skonsultować się z lekarzem, który może zalecić specjalistyczne kremy lub maści.
Czy ciemieniuchę trzeba leczyć? Przeważnie, po kilku miesiącach lub najwyżej 2 pierwszych latach życia dziecka, problem powinien zniknąć sam. Jeśli tak się nie dzieje, lub jeśli stan skóry głowy się pogarsza, należy udać się do lekarza:
"Jeśli objawy nasilają się, pojawia się świąd, stan zapalny lub skóra wygląda na bardzo podrażnioną, warto udać się do lekarza, który pomoże dobrać odpowiednie leczenie”.
Łojotokowe zapalenie skóry u dorosłych
Łojotokowe zapalenie skóry nie dotyczy jednak wyłącznie małych dzieci. U dorosłych choroba może mieć charakter przewlekły, z okresami remisji i nawrotów. Występuje szczególnie często u mężczyzn, a nasilenie objawów może być związane ze zmianami hormonalnymi, stresem czy porą roku. Objawy dotyczą nie tylko owłosionej skóry głowy, ale i twarzy (wokół nosa, brwi, uszu), klatki piersiowej czy pleców. W łagodnych przypadkach może objawiać się jedynie jako lekki łupież, a w bardziej zaawansowanych prowadzić do podrażnienia i świądu.
Do końca nie wiadomo, jakie są jej przyczyny, ale podejrzewa się tu:
- zaburzenia w wydzielaniu sebum przez gruczoły łojowe,
- grzyby z rodzaju Malassezia – te mikroorganizmy występują na skórze naturalnie i żywią się łojem, ale mogą także wywoływać reakcję zapalną u niektórych osób,
- czynniki genetyczne,
- zmiany hormonalne – szczególnie w okresie dojrzewania,
- stres i obniżoną odporność – te czynniki mogą nasilać objawy choroby i prowadzić do częstszych nawrotów.
ŁZS leczy się doustnymi i miejscowymi lekami przeciwgrzybiczymi i kortykosteroidami. Skuteczne mogą być także szampony z dodatkiem siarczku selenu, pirytionianu cynku lub kwasu salicylowego.
Zobacz także:
Jak pomóc dziecku w walce z otyłością? Tłumaczy dietetyk
Przyspieszone starzenie mózgu u dziewczynek. Winna pandemia COVID-19
Dwulatka z guzem jajnika. Ginekolożka alarmuje, że zapotrzebowanie jest ogromne
