"Syn zrobił ze mnie niańkę dla wnuka. Zaczęłam zbierać paragony za jego zachcianki i aż oczy mi zbielały"
Chociaż trzydziesto- i czterdziestolatkom emerytura często wydaje się spełnieniem marzeń, im bliżej wieku emerytalnego, tym większy stres. Starsze osoby obawiają się nie tyle braku zajęcia, ile braku środków do życia. Niskie emerytury utrudniają wiązanie końca z końcem, a wydatki na ratowanie pogarszającego się zdrowia wcale nie poprawiają sytuacji.
Pani Bożena ma 63 lata i właśnie zaczęła nowy etap życia. Niedawno przeszła na emeryturę. Ponad 35 lat przepracowała w szkole, ale mimo rozstania z uczniami wcale nie ma wolnego od dzieci. Za to ma problemy – zupełnie inne, niż się spodziewała.
Przejście na emeryturę to krok w nieznane
Pani Bożena wiedziała, że na emeryturze będzie spędzać więcej czasu z wnukami. Jednak nie spodziewała się, w jakiej sytuacji postawi ją syn.
– Mogłam iść na emeryturę już wcześniej, ale nie chciałam. Lubiłam swoją pracę, lubiłam uczniów, a oni mnie (…) Dlatego pracowałam, dopóki mogłam. Poza tym bałam się, czy będzie mi starczyło pieniędzy na życie. Emerytura jest sporo niższa niż normalna wypłata, a ja na same leki dużo wydaję i nie chciałam być obciążeniem dla rodziny – opowiada pani Bożena.
Nasza bohaterka od lat zmaga się z cukrzycą i ponosi duże wydatki na leki i akcesoria niezbędne do kontrolowania choroby. Miesięczny koszt leczenia cukrzycy w Polsce wynosi ok. 400 zł. Na jeszcze większe wydatki narażeni są seniorzy, którzy zmagają się z chorobami towarzyszącymi cukrzycy, np. z miażdżycą czy nadciśnieniem. Niestety nie wszystkie leki są objęte refundacją.
– Syn ciągle dopytywał, kiedy odejdę ze szkoły. Nie mówił mi tego wprost, ale wiedziałam, o co chodzi. Bo zaczął naciskać mocniej, jak synowa zaszła w drugą ciążę. Domyślałam się, że chcą, żebym zajęła się dziećmi. I to normalne, przecież wiem, jakie to trudne chodzić do pracy i wychowywać dzieci.
Chciałam im pomóc przy chłopcach. Babcia od tego jest, tak myślałam. Ale nie miałam pojęcia, że będą chcieli ze mnie zrobić nianię na cały etat.
Czytaj także: Tyle wynosi średnia emerytura w Polsce. Czy da się za to wyżyć?
Darmowa niania nie ma wolnego
Czas spędzany z wnukami przestał być dla pani Bożeny przyjemnością. Teraz rodzina okazuje się obowiązkiem większym, niż się spodziewała.
– Myślałam, że jak przestanę pracować, to może cokolwiek odpocznę. Chciałam zadbać o zdrowie głównie, bo mam cukrzycę i wiadomo, że z wiekiem jest coraz ciężej. Chciałam odetchnąć, zająć się trochę sobą. Poumawiać lekarzy, posprawdzać to i tamto. Wyszło inaczej. Jestem stara i chora, a syn zrobił ze mnie sprzątaczkę, kucharkę i niańkę.
Seniorzy z cukrzycą powinni regularnie kontrolować poziom cukru we krwi oraz wykonywać badania lekarskie, takie jak kontrola ciśnienia, lipidogram i badania nerek, aby zapobiegać powikłaniom. Ważne są także wizyty u okulisty, aby wcześnie wykryć retinopatię cukrzycową, oraz kontrole stóp u podologa, które pomagają zapobiec zespołowi stopy cukrzycowej. Regularne konsultacje z diabetologiem i dietetykiem umożliwiają dostosowanie leczenia i diety do zmieniających się potrzeb organizmu.
– Syn z żoną od początku uznali, że skoro już nie pracuję, to naturalnie mogę zająć się wnukami. Oczywiście kocham ich i chcę spędzać z nimi czas, ale teraz czuję, że zamiast pomagać, wykonuję pracę, której się ode mnie po prostu wymaga. Codziennie od rana do późnego popołudnia zajmuję się chłopcami – odbieram ich z przedszkola i żłobka, gotuję obiady, pomagam w lekcjach, bawię się z nimi.
– Dopóki pracowałam, to spędzałam z synem weekendy. Raz gotowała synowa, raz ja, dziećmi się zajmowaliśmy na zmianę. To były dobre dni. Teraz jestem u nich właściwie codziennie i robię wszystko w domu, ale brakuje tych dobrych chwil razem.
Czytaj także: Tyle wyniesie renta wdowia. ZUS więcej nie da – to pewne
Emerytura zniszczyła relację z synem
– Jak próbowałam powiedzieć synowi, że jest mi ciężko, że czasem po prostu nie mam siły, usłyszałam, że „przecież mam czas”, że „kto, jak nie babcia”, że „to normalne”. Normalne dla kogo? Czuję się zmęczona i coraz częściej po prostu wykorzystywana.
– Jakby tego było mało, wnuczek ciągle czegoś chce: a to loda, a to piłkę, a to zabawkę. Kiedyś podliczyłam to wszystko, bo dziwiłam się, czemu nagle przestało mi starczać na życie i aż mi oczy zbielały. Jego zachcianki kosztują mnie 600 zł miesięcznie – dla mnie to dużo.
Przemęczenie u seniorów z cukrzycą może prowadzić do wahań poziomu cukru we krwi. Stres i brak odpoczynku podnoszą poziom kortyzolu, co sprzyja hiperglikemii, z kolei nieregularne posiłki mogą powodować hipoglikemię. Osłabiony organizm gorzej zwalcza infekcje, a zmęczenie pogarsza koncentrację i pamięć, co zwiększa ryzyko zapominania o lekach i diecie.
Nadmierne zmęczenie osłabia też mięśnie i równowagę, co może prowadzić do upadków i urazów, szczególnie groźnych przy neuropatii cukrzycowej. Długotrwałe przemęczenie obciąża również serce i układ krążenia, zwiększając ryzyko powikłań cukrzycowych. Dlatego tak ważne jest, by osoby cierpiące na cukrzyce pamiętały o odpoczynku i unikały stresu.
– Najgorsze jest to, że jak w końcu powiedziałam, że chcę mieć kilka dni dla siebie, spotkało się to z niezrozumieniem, a nawet pretensjami. Syn stwierdził, że jestem samolubna, że oni z Kasią ciężko pracują i „mam wszystko, czego potrzebuję”. Czy naprawdę o to chodzi w emeryturze? Żebym była darmową nianią, bo inaczej zostanę uznana za niewdzięczną matkę?
Pozycja seniorów w rodzinach często jest trudna. I nieadekwatna do poświęceń, na które zdobyli się w ciągu całego życia. Być może warto zastanowić się nad ich potrzebami, nie tylko wtedy, gdy sami potrzebują już opieki.
Czytaj także: Tylko dwa roczniki otrzymają ten dodatek. Emerytura aż o 700 zł wyższa
