Szczepionka na raka dla dzieci. Jest za darmo
Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – Human Papillomavirus). HPV to grupa wirusów, w której szczególnie rakotwórcze są HPV 16 i HPV 18; właśnie one odpowiadają za większość przypadków raka szyjki macicy.
Obecnie znanych jest ponad 200 typów wirusa HPV, wśród których znajdują się typy bardzo onkogenne. Według specjalistów rak szyjki macicy jest prawie zawsze związany ze wcześniejszym zakażeniem HPV. W Europie sprawcami ok. 70% przypadków tego nowotworu złośliwego są dwa typy wirusa HPV: 16 i 18. Obecnie dysponujemy szczepionkami przeciw zakażeniom tymi wirusami, a dla dzieci między 9. i 18. rokiem życia są one bezpłatne.
Wirus HPV dosięgnie prawie każdego
Niemal każdy, kto prowadzi życie seksualne, w którymś momencie życia był nosicielem wirusa HPV. Infekcja trwa zazwyczaj od 4 do 20 miesięcy i jest o tyle niebezpieczna, że zazwyczaj przebiega bez żadnych objawów. Właśnie dlatego nieświadomi nosiciele zarażają kolejne osoby . Obecnie nie są dostępne metody leczenia infekcji HPV, która w formie przewlekłej u kobiety może doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy.
Rak szyjki macicy jest najczęstszą, ale nie jedyną konsekwencją zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego. Infekcje wiążą się również ze zwiększonym ryzykiem raka pochwy, sromu, odbytu, penisa, języka, gardła i szyi . Łagodniejsze typy wirusa HPV: 6 i 11 – wywołują kłykciny kończyste, czyli niezłośliwe, ale dokuczliwe brodawki na narządach płciowych.
Dlaczego na HPV należy szczepić dzieci?
W krajach, w których wprowadzono szczepienia przeciw HPV, zapadalność na raka szyjki macicy spadła o nawet 90% . Najlepsze wyniki przynoszą szczepienia wykonywane możliwie wcześnie. W Wielkiej Brytanii, gdzie szczepionkę zaoferowano dziewczynkom w wieku 12–13 lat, odnotowano redukcję zachorowalności na raka szyjki macicy o 87%.
Z kolei wstrzymanie programu szczepień przeciw HPV w Japonii doprowadziło do wzrostu zachorowań na raka szyjki macicy. Szacuje się, że spadek wskaźnika szczepień z 70% do 1% jest odpowiedzialny za 5000–5700 zgonów z powodu raka szyjki macicy wśród dziewcząt urodzonych w latach 1994–2007.
Na skuteczność szczepienia przeciw HPV wpływa moment uodparniania. Szczepionka jest najskuteczniejsza, gdy zostanie podana przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, zanim organizm zostanie narażony na kontakt z wirusem .
Najlepszy czas na szczepienie to wiek 9–14 lat. W tym okresie organizm młodych osób reaguje na szczepienie najsilniejszą odpowiedzią immunologiczną, co zwiększa jego skuteczność.
Dlaczego trzeba szczepić też chłopców?
Choć HPV jest powszechnie kojarzony z rakiem szyjki macicy u kobiet , szczepienie chłopców przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego jest równie ważne, jak szczepienie dziewcząt.
Po pierwsze szczepionka chroni również przed nowotworami u mężczyzn , w tym przed rakiem odbytu, jamy ustnej, gardła i migdałków oraz prącia. Szczepienie chłopców przed kontaktem z wirusem HPV zmniejsza ryzyko wystąpienia tych nowotworów.
Po drugie szczepienie obu płci przyczynia się do tzw. odporności stadnej . Im więcej osób jest zaszczepionych, tym mniejsze ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa w społeczeństwie. Szczepienie chłopców pomaga zmniejszyć ogólną liczbę zakażeń HPV, a tym samym chroni również kobiety, zmniejszając ryzyko przenoszenia wirusa między płciami.
Po trzecie chłopcy , którzy zostaną zaszczepieni przeciw HPV, chronią siebie oraz swoich partnerów seksualnych. Zakażenie HPV może być przenoszone drogą płciową, a zaszczepienie chłopców obniża ryzyko przenoszenia wirusa na ich partnerki i partnerów , tym samym wspierając ogólną profilaktykę zdrowia publicznego.
Kiedy i jak zaszczepić dziecko przeciw HPV?
Od 1 września 2024 r. szczepienia w ramach powszechnego programu szczepień przeciw HPV dostępne są bezpłatnie dla osób po ukończeniu 9. roku życia do ukończenia 14. roku życia . Szczepienia przeciw HPV w ramach programu podawane są w dwóch dawkach podawanych w odstępie od 6 do 12 miesięcy. Jeśli dziecko przyjęło pierwszą dawkę przed ukończeniem 14. roku życia, to może otrzymać drugą dawkę bezpłatnie po 14. urodzinach.
Aby zapisać dziecko na szczepienie przeciw HPV, wystarczy umówić wizytę :
- w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ),
- przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP),
- przez aplikację mojeIKP.
Młodzież między 14. a 18. rokiem życia również może skorzystać ze szczepionki przeciw HPV nieodpłatnie. Aby skorzystać z immunizacji bezpłatnie poza programem, należy otrzymać skierowanie na szczepienie od lekarza pierwszego kontaktu.
Czytaj także:
Nowy kalendarz szczepień dzieci na 2025. Rodziców czekają duże zmiany
To typowy objaw raka szyjki macicy. Ignoruje go mnóstwo kobiet
Matka wyczuła u syna ten zapach. Zabrała go do szpitala i uratowała mu życie
