Dieta ketogeniczna w ciąży. Czy to na pewno dobry pomysł?

Dieta ketogeniczna – na czym polega

Dieta ketogeniczna, czy inaczej dieta ketogenna, dieta keto, to taki plan żywieniowy, w którym prawie rezygnujemy z węglowodanów na rzecz większego spożycia tłuszczów. Choć wydaje się to kontrowersyjne i niezgodne z naturą, w ostatnich latach dieta keto stała się niezwykle popularna. Dla wielu osób to nie tylko sposób na odchudzanie, ale wręcz klucz do zdrowia. 

Z norm żywieniowych dla ogółu populacji wynika, że dieta powinna zawierać ok. 45-65 proc. węglowodanów, 10-20 proc. białka i 20-35 proc. tłuszczów. W diecie keto te proporcje są zupełnie inne. Podstawą są tłuszcze, a ich ilość spożywana dziennie w stosunku do białek i węglowodanów wynosi najczęściej 4:1 lub 3:1. Oznacza to, że na każde 4 lub 3 g tłuszczów, powinien przypadać 1 g białek i węglowodanów łącznie.

Tak drastyczne ograniczenie węglowodanów – często poniżej 50 g dziennie – a w zamian większe spożycie tłuszczów i umiarkowanych ilości białka, prowadzi organizm do stanu zwanego ketozą. Gdy poziom glukozy we krwi się zmniejsza (ponieważ nie ma dostępu do węglowodanów), organizm przekształca tłuszcze w ciała ketonowe i to one stają się głównym źródłem energii (zamiast glukozy). 

Ketoza to stan bardzo pożądany przez osoby, które się odchudzają. Jest to efektywne spalanie tłuszczu, tego z naszych zapasów. Dieta ketogeniczna daje więc widoczne efekty stosunkowo szybko, a o to często nam chodzi. Należy jednak pamiętać, że dieta keto to dieta restrykcyjna i mocno ingerująca w nasze zdrowie. Stosowanie tej diety powinno być ograniczone czasem (kilka – kilkanaście miesięcy), poprzedzone wizytą u lekarza, i kontrolowane przez doświadczonego dietetyka. Zwłaszcza kobiety w ciąży powinny zachować pod tym względem ostrożność.

Dieta ketogeniczna – korzyści zdrowotne

Zalety, jakie płyną z diety ketogennej, odczuwają nie tylko osoby pragnące zrzucić zbędne kilogramy. Ta dieta stosowana jest także w przypadku wielu problemów zdrowotnych. Jednak w takich przypadkach pacjent powinien znajdować się pod stałą opieką lekarzy. Korzyści ze stosowania diety keto, to zatem:

• utrata wagi, zmniejszenie uczucia głodu,
   
• zwiększona energia – kiedy organizm przystosuje się do spalania tłuszczów zamiast węglowodanów, wiele osób zaczyna czuć większą wydolność i siłę fizyczną,
   
• poprawa zdrowia metabolicznego – dieta keto może pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi i insuliny, co jest szczególnie korzystne dla osób z cukrzycą typu 2,
   
• poprawa zdrowia mózgu – ketony, które są produkowane podczas diety ketogenicznej, mają potencjał ochrony mózgu i mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona,
   
• zmniejszenie częstotliwości występowania migren,
   
• poprawa parametrów lipidowych – badania sugerują, że dieta keto może pomóc w zwiększeniu poziomu "dobrego" cholesterolu (HDL) i zmniejszeniu poziomu "złego" cholesterolu (LDL).

Dieta keto to także skuteczna metoda leczenia dzieci chorujących na padaczkę lekooporną. Chodzi o to, że kwasy tłuszczowe działają protekcyjnie na neurony, a tym samym zmniejszają liczbę napadów padaczkowych.

Jakie są wady diety ketogenicznej?

Dieta ketogenna może okazać się świetnym rozwiązaniem dla wielu osób, walczących nie tylko z nadwagą, ale i z różnymi problemami zdrowotnymi. Jednak jest to dieta bardzo restrykcyjna i specyficzna i nie każdy może ją stosować. Z pewnością nie jest to dobra dieta dla kobiet w ciąży. 

Utrzymująca się dłuższy czas ketoza stwarza pewne zagrożenia dla zdrowia:

• może dojść do niedoborów żywieniowych: witamin i składników mineralnych – pamiętajmy, że to z warzyw i zbóż, których w diecie keto prawie nie ma, czerpiemy ich najwięcej,
   
• choć początkowo dieta ketogeniczna daje "zastrzyk” energii, z czasem ta sytuacja może się odwrócić, a pacjenci mogą zacząć odczuwać spadek wydolności fizycznej, w końcu organizm przyjmuje także niewiele białek,
   
• długotrwałe przebywanie na diecie niskowęglowodanowej może również zaburzać przemiany glukozy w organizmie i zwiększać ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 – mimo że początkowo je zmniejsza,
   
• dieta keto może negatywnie wpłynąć na gospodarkę hormonalną.

Specjaliści uważają, że dieta ketogeniczna nie może trwać zbyt długo, by ograniczyć ryzyko wystąpienia negatywnych skutków. Podczas diety pacjent powinien znajdować się pod stałą opieką dietetyka i lekarza oraz wykonywać badania kontrolne. Jeśli chodzi o osoby, które przechodzą na dietę ketogeniczną z powodów zdrowotnych, jeśli korzyści z niej płynące przewyższają ryzyko, mogą stosować ją dłużej, ale oczywiście pod kontrolą lekarską. 

Dieta ketogeniczna w ciąży

Dieta ketogeniczna nie jest wskazana dla kobiet w ciąży. Wiąże się z dużym ryzykiem powstania niedoborów żywieniowych, które mogą być niebezpieczne zarówno dla kobiety, jak i dla jej dziecka. Samo to powinno już powstrzymać przyszłe mamy przed wprowadzeniem w życie diety keto.

W ciąży wzrasta np. zapotrzebowanie na takie składniki jak, witaminy: A, B1, B2, niacyna, cholina, kwas pantotenowy, minerały: wapń, żelazo, magnez, miedź, czy cynk. Większość z nich znajdziemy w warzywach, strączkach i pełnoziarnistych zbożach. Tych węglowodanów kobieta w ciąży potrzebuje aż o 1/3 więcej niż pozostali ludzie! 

Dieta przyszłej mamy powinna być jak najbardziej bogata i urozmaicona, by zapewnić podaż tych wszystkich niezbędnych składników. Ich brak może doprowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Zdecydowana większość lekarzy i dietetyków, odradzi więc pomysł przejścia na dietę keto w ciąży, ponieważ jest uboga i nie dostarcza odpowiedniej ilości witamin i minerałów. A oto, z jakimi zagrożeniami się wiąże:

• może doprowadzić do licznych deficytów, które z kolei mogą spowodować powstanie wad płodu,
   
• może pogorszyć stan zdrowia i samopoczucie przyszłej mamy, choćby dlatego, że nie dostarcza błonnika. A brak błonnika to zakłócenia w pracy układu pokarmowego. Problemy z wypróżnianiem się,
   
• przewaga tłuszczów zwierzęcych może prowadzić do wzrostu poziomu cholesterolu całkowitego.

Dieta ketogeniczna w ciąży to duże ryzyko zarówno dla dziecka, jak i dla kobiety. Nie ma sensu wprowadzać jej w życie akurat w tym momencie. 

Przyszła mama, jeśli uważa, że zbyt dużo przybrała na wadze, powinna raczej skupić się na tym, by ograniczyć słodycze. Warto, by jadła jak najwięcej warzyw  i owoców, sporo nabiału i chudego mięsa, powinna też pamiętać o warzywach strączkowych, produktach pełnoziarnistych i orzechach. Można nieco zmniejszyć porcje, które nakłada na talerz, ale restrykcyjna dieta w ciąży nigdy nie jest dobrym pomysłem.

Zobacz także:

Wiosenna dieta w ciąży. Co jeść, kiedy robi się ciepło i słonecznie?

Dieta w ciąży. Co jeść, aby wspomóc rozwój dziecka?

Suplementy w ciąży – tak czy nie? Najważniejsze witaminy i minerały w diecie przyszłej mamy