Jan Hylla 23.03.2022 04:14

18. tydzień ciąży

pixabay.com

18 tydzień ciąży to początek 5 miesiąca i mniej więcej połowa drugiego trymestru. Dziecko w brzuchu mamy osiągnęło rozmiar mniej więcej 15cm i waży 200gramów – to mniej więcej tyle, co 2 ułożone na sobie tabliczki czekolady.

Dziecko w 18. tygodniu ciąży

Wizualnie w zakresie proporcji ciała dziecko zaczyna coraz bardziej przypominać noworodka. Jego ręce i nogi są już uformowane, a na palcach można by zaobserwować linie papilarne – te oczywiście są indywidualne.

Dużą zmianą, która zachodzi w 18 tygodniu ciąży, jest powstanie osłoni mielinowej (tłuszczowej) wokoło włókien nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym. Proces pokrywania osłonką tychże włókien potrwa do końca pierwszego roku życia dziecka. Mielina odpowiedzialna jest za przewodzenie impulsów nerwowych, co przekłada się na inteligencję malucha oraz stanowi mechaniczną ochronę komórek nerwowych. Proces mielinizacji jest bardzo istotny również dlatego, że jego zaburzenia mogą prowadzić do poważnych opóźnień rozwojowych a także niezwykle ciężkich chorób, takich jak stwardnienie rozsiane.

Skóra dziecka pomimo stale odkładającego się pod nią tłuszczu wciąż jest przezroczysta, natomiast w 18. tygodniu ciąży pokrywa ją maź płodowa i włoski zwane lanugo – ich funkcją jest ochrona skóry przed długotrwałą ekspozycją na wody płodowe.

Dziecko zaczyna coraz bardziej wykorzystywać różne zmysły – dociera do niego coraz więcej bodźców. Z całą pewnością słyszy bicie serca mamy, przepływ krwi wewnątrz pępowiny i ruchy robaczkowe w jelitach.

Układem, który wciąż się rozwija w 18. tygodniu, jest naturalnie układ pokarmowy. Gruczoły takie jak trzustka i wątroba są już sprawne, ta druga zresztą zaczęła wytwarzać sok żółciowy, a jelita zaczynają trenować ruchy robaczkowe, aby przygotować się na trawienie pierwszych porcji pokarmu, który spożyją za około 22 tygodnie.

Dobrze rozwinięte jest już serce dziecka. Na tyle zaawansowanie, że w badaniu ultrasonograficznym można zaobserwować, czy maluchowi nie doskwierają jakieś nieprawidłowości w tym zakresie. Wady serca, jeśli są odpowiednio wcześnie wykryte, mogą zostać wyleczone nawet w łonie matki. Obecny rozwój medycyny prenatalnej i zabiegów wewnątrzmacicznych umożliwia np. operacje zwężenia zastawki aortalnej.

Dziecko powinno już mieć ustalony swój dobowy rytm. Prawdopodobnie będzie aktywne o mniej więcej podobnych godzinach, a w określonych będzie spało. Ważne jest, aby w miarę możliwości starać się zsynchronizować z bobasem.

Kobieta w 18. tygodniu ciąży

Jeśli do tej pory kobieta nie poczuła jeszcze ruchów dziecka w brzuchu, to prawdopodobnie poczuje je właśnie w 18. tygodniu ciąży. Objawią się one w postaci dość przyjemnego łaskotania w brzuchu – jest to bardzo dobry moment, aby zacząć budować relację z dzieckiem poprzez głaskanie oraz rozmowę z nim. Zdecydowanie jest to jeden z najprzyjemniejszych i najbardziej doniosłych momentów w trakcie ciąży. Warto ten moment w jakiś sposób upamiętnić.

Tym bardziej, że 18. tydzień to również czas wielu niekoniecznie przyjemnych ciążowych dolegliwości, a jedną z nich są możliwe pogorszenia pamięci i ogólne problemy ze skupieniem. Problemy te oczywiście mają podłoże hormonalne i powinny ustąpić krótko po urodzeniu dziecka. Do tego czasu jednak lepiej zaprzyjaźnić się z organizerem lub kalendarzem.

Jest to również czas, w którym warto zaopatrzyć szafę w ubrania dla ciężarnych, ponieważ rosnący brzuszek może skutecznie utrudniać zakładanie czegokolwiek poza luźnymi dresami, a chodzenie w dresach przez najbliższe 22 tygodnie może negatywnie odbić się na psychice przyszłej mamy. Rosnący brzuch oznacza nie tylko nadchodzące zmiany w zawartości szafy, ale zwiastuje też coraz częstsze i bardziej dokuczliwe bóle pleców. Zmiana środka ciężkości to jedno, ale obciążenie mięśni i rozluźnienie stawów (spowodowane działalnością hormonów) to druga sprawa. Jest to czas, kiedy kobieta powinna dużo odpoczywać w pozycji leżącej, ale nie oznacza to, że powinna położyć się na kanapie i tak czekać do odejścia wód. Cały czas wskazany jest ruch – spacery, gimnastyka czy wizyta na basenie to wciąż wysoce zalecane aktywności.

Kobieta na tym etapie ciąży musi być świadoma również tego, że mogą spotkać ją zawroty głowy – wiąże się to z obniżeniem ciśnienia tętniczego krwi, spadkami cukru lub rozszerzeniem naczyń krwionośnych. Albo ze wszystkim tym jednocześnie.

Powinna też przyzwyczaić się do zgagi, za sprawą macicy uciskającej na żołądek oraz progesteronu rozluźniającego zwieracz przełyku. Aby z tym walczyć trzeba zapobiegać na tyle, na ile to możliwe, poprzez eliminację z diety produktów, które sprzyjają powstawaniu zgagi.

Z dobrych wiadomości – wahania nastrojów powinny być zauważalnie mniejsze, kobieta może też odczuwać większy popęd seksualny i jeśli nie ma przeciw temu przeciwskazań ze strony lekarza to jak najbardziej powinna z tego korzystać, niemniej jednak bardzo istotne jest zachowanie wysokiego standardu higieny, ponieważ jest to czas, w którym stosunkowo łatwo o infekcję dróg rodnych. Jeśli kobieta obserwuje u siebie zwiększone ilości wydzieliny pochwowej – to nic złego, dopóki nie przybierze ona nieprzyjemnego zapachu. Wtedy konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Waga przyszłej mamy w 18. tygodniu ciąży prawdopodobnie zwiększyła się o około 4-5 kg w stosunku do stanu początkowego, zdradliwy na tym etapie zaczyna być apetyt, który nakazuje jeść więcej, niż jest to potrzebne. Aby zachować kontrolę nad wagą w ciąży warto jeść częściej, ale w mniejszych porcjach. Jeśli chodzi o dietę, to należy pamiętać o tym, by dostarczała ona wszystkich niezbędnych makroskładników, witamin i minerałów. Bardzo ważne na tym etapie są kwasy omega-3.

18. tydzień to również czas na kontakt z ginekologiem i zlecenie kolejnych badań, takich jak morfologia, badanie ogólne moczu i USG połówkowe, wykonywane pomiędzy 18. a 22. tygodniem ciąży – po nim płeć dziecka nie powinna już być tajemnicą, chociaż oczywiście zdarzają się maluchy, które w tej materii nie będą współpracować.

Bibliografia

Tagi: Dziecko