Sposoby wywołania porodu - kiedy i jak wywołuje się poród?
Kiedy wywołuje się poród?
Rzadko akcja porodowa rozpoczyna się samoczynnie w ustalonym przez lekarza na początku ciąży terminie. O ile jednak nie ma ku temu żadnych przesłanek, lekarze zalecają, aby poczekać na moment, gdy samoistnie rozpocznie się akcja porodowa. Sztuczne wywoływanie akcji porodowej oznacza znacznie bardziej bolesny poród, a często także konieczność podania środków ośnieżających ból, które przenikają przez łożyska, przez co mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie dziecka. Mimo to czasem wywołanie porodu jest absolutnie konieczne. Dzieje się tak w dwóch przypadkach: gdy istnieje ryzyko zagrożenia życia matki lub dziecka oraz gdy minął już 42 tydzień, a więc można mówić o ciąży przeterminowanej, która także stanowi ryzyko dla matki i dziecka.
W przypadku zagrożenia życia matki i dziecka do wywołania porodu może dojść nawet przed 37 tygodniem ciąży, a więc przed planowanym terminem, kiedy dziecka jest nazywane wcześniakiem. Trzeba jednak pamiętać, że przedwczesny poród wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań, a także jest znacznie bardziej niebezpieczne dla zdrowia dziecka. Dlatego decyzja o podjęciu takich działań musi być jak najbardziej uzasadniona. Jednak w sytuacji, gdy kontynuowanie ciąży jest niebezpieczne dla matki i dziecka, wywołanie porodu jest niezbędne dla ratowania życia. Wśród powodów, które są uznawane za wskazania do wywołania porodu, są: niewydolność łożyska, mała ilość wód płodowych, obumarcie płodu, zbyt duży wzrost płodu, zbyt wczesne pęknięcie pęcherza płodowego, konflikt serologiczny czy stan przedrzucawkowy.
W większości przypadków do wywołania porodu dochodzi wskutek ciąży przeterminowanej, a więc po upływie 42 tygodni ciąży. Po upływie tego czasu wydolność łożyska znacznie się zmniejsza i co za tym idzie warunki, w których żyje dziecko, ulegają pogorszeniu. Dalsze kontynuowanie ciąży w takim wypadku wiąże się z ryzykiem powikłań, takich jak niedotlenienie dziecka, zaburzenia pracy serca dziecka, wystąpienie wad rozwojowych oraz urazów u dziecka. Co więcej, ciąża przeterminowana zwiększa ryzyko wystąpienia krwotoku poporodowego, który stanowi zagrożenie dla życia matki. Trzeba jednak pamiętać, że ostateczną decyzję o wywołaniu porodu zawsze podejmuje lekarz, który na podstawie wyników badań, etapu ciąży oraz stanu zdrowia ocenia, czy konieczne jest wywołanie akcji porodowej.
W jaki sposób wywołuje się poród?
Na szczęście istnieją bardzo skuteczne sposoby wywołania porodu, nazywanego inaczej indukcją porodu. W tym celu lekarz za pomocą środków farmakologicznych sztucznie wywołuje skurcze porodowe. Najczęstszym sposobem wywołania porodu jest podanie kroplówki z oscytocyną, czyli hormonem, pod którego wpływem pojawiają się silne skurcze macicy. Niestety, wiąże się to także z bardzo silnym bólem, przez co czasem konieczne jest podanie rodzącej leków znieczulających. Zaletą tej metody jest za to skrócenie porodu. Oksytocyna jest stosowana zarówno przy wywoływaniu porodu przedwczesnego jak i w sytuacji, gdy termin porodu już minął. W niektórych przypadkach podanie oksytocyny wiąże się z ryzykiem powikłań u dziecka, jak np. niedotlenienie, dlatego najpierw podaje się niewielkie ilości, aby sprawdzić, jak reaguje na ten hormon organizm matki i dziecka. Dopiero wtedy, gdy reakcja jest pozytywna, można podać odpowiednią dawkę, która wywoła silne skurcze porodowe. Choć oksytocyna jest najczęściej stosowanym sposobem wywołania porodu, to niejedynym.
Istnieje także możliwość wykonania amniotomii, czyli przebicie pęcherza płodowego, co prowadzi do rozwarcia szyjki macicy. Metoda ta jest stosowana w przypadku ciąży powyżej 42 tygodnia i może być używana jedynie wtedy, gdy szyjka macicy jest rozwarta na minimum 2-3 cm. Co więcej, w przypadku zastosowania amniotomii poród nie może odbyć się później, niż po 12 godzinach od przebicia pęcherza płodowego. W przeciwnym wypadku istnieje duże ryzyko infekcji, dlatego jeśli po upływie tego czasu akcja porodowa wciąż się nie rozpoczęła lekarz zazwyczaj, podejmuje decyzję o porodzie poprzez cesarskie cięcie. Warto pamiętać, że sposoby wywoływania porodu muszą zawsze być dostosowane do konkretnego przypadku, dlatego to zawsze lekarz decyduje o wyborze metody. Niestety, każda z metod sztucznego wywołania porodu wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań, dlatego nigdy nie podejmuje się takiej decyzji bez uzasadnionych pobudek.
Jakie są naturalne sposoby na wywołanie porodu?
Prócz medycznych sposobów na wywołanie porodu, istnieją także sposoby naturalne, które również mogą przyśpieszyć rozpoczęcie akcji porodowej. W przeciwieństwie do indukcji porodu te metody nie wymagają ingerencji farmakologicznej, ani leżenia w szpitalu. Jak łatwo się domyśleć, nie są one również tak samo skuteczne, jak sztuczne wywołanie porodu, ale istnieje szansa, że przyśpieszą moment rozwiązania. Warto z nich skorzystać, jeśli, mimo że termin porodu minął, dziecko nie śpieszy się do przyjścia na świat. Za najskuteczniejszy domowy sposób wywołania porodu uznaje się wysiłek fizyczny. Okazuje się, że nawet niewielka aktywność fizyczna może pozytywnie wpłynąć na przyśpieszenie akcji porodowej. Wielu lekarzy w takiej sytuacji zaleca także współżycie. Za sprawą orgazmu uwalnia się oksytocyna, czyli hormon odpowiedzialny za rozpoczęcie się akcji porodowej poprzez wywołanie skurczy macicy.
Oksytocyna wytwarza się również wskutek stymulacji sutków. Co więcej, metoda ta nie tylko skutecznie przyśpiesza rozpoczęcie akcji porodowej, ale zmniejsza ryzyko wystąpienia krwotoku poporodowego. Zdaniem niektórych specjalistów pomocnym sposobem wywołania porodu jest również picie soku z liści malin oraz spożywanie w małych ilościach oleju rycynowego. Warto jednak korzystać z tych metod pod okiem lekarza.
